Một Chúa Nhật trong tháng 5 năm 1992, nhà thờ ”Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội” ở Kleve (Tây Đức) đông nghẹt tín hữu Công Giáo. Họ đến tham dự nghi lễ thánh hiến bàn thờ mới và mừng kỷ niệm 750 năm thành lập thành phố và nhà thờ. Nhà thờ bị phá hủy thời thế chiến thứ hai 1939-1945 nhưng được xây cất lại.
Trong phần Lời Nguyện giáo dân, một người đàn ông cao tuổi tiến lên máy vi âm đọc lớn tiếng:
– Lạy Chúa, trong khi hận thù, chém giết và nhiều biến động buồn thương tiếp tục diễn ra tại nhiều nơi trên thế giới thì con tin rằng, Chúa thật hài lòng nhìn chúng con quy tụ để cùng nhau hoạt động cho công ích.
Đó là lời nguyện của ông Ray Hamley, cựu trung úy không lực hoàng gia Anh. Sự có mặt của ông nơi buổi lễ là dấu chỉ bước tiến hòa giải, hàn gắn vết thương thế chiến thứ hai.
Ngược dòng thời gian – ngày 26-9-1944 – trung úy Ram Hamley cùng phi hành đoàn chiếc B-25 thuộc không lực hoàng gia Anh cất cánh từ phi trường Melsbroek (Bỉ quốc) tiến về Tây Đức. Trung Úy Hamley – năm ấy vừa đúng 21 tuổi – nhận sứ-vụ-lệnh oanh tạc khu kỹ nghệ sản xuất vũ khí đạn dược của quân Đức nằm trong thành phố Kleve (Tây Đức) sát với biên giới Hòa Lan.
Cuộc oanh tạc thành công. Khu kỹ nghệ bị phá hủy tan tành cùng với nhà ga xe lửa và nhà thờ thành phố. Nhưng cùng lúc, cuộc oanh tạc phá đổ nhà cửa và giết chết hàng trăm dân lành thành phố Kleve.
Năm sau – 1945 – thế chiến thứ hai chấm dứt, trung úy Ray Hamley rời quân ngũ, lập gia đình và chuyển sang nghề gõ đầu trẻ. Gia đình ông dời về sống tại Whitby, miền Bắc Anh quốc. Hamley vui với cuộc sống gia đình, nghề nghiệp và quên đi những tàn phá giết chóc của chiến tranh ..
Mãi gần 40 năm sau, nhiều cơ hội tình cờ xảy ra, đưa trí nhớ ông Hamley trở về với cái khủng khiếp của chiến tranh. Lương tâm ông bỗng bừng dậy, cắn rứt và dày vò. Sau cùng, ngày 24-8-1985, ông tự tay viết bức thư đầu tiên gửi đến thị trưởng thành phố Kleve.
Trong thư, ông nhắc đến vụ oanh tạc của không lực hoàng gia Anh vào ngày 26-9-1944, trong đó nhà thờ của thành phố bị phá hủy. Ông cũng tự nhận mình là trung úy điều khiển cuộc ném bom. Và ông Hamley xin ông thị trưởng thành phố vui lòng chuyển bức thư của ông đến Cha Sở hiện tại của nhà thờ. Ông muốn xin dân thành Kleve tha thứ cho ông.
Ông thị trưởng chuyển bức thư cho Linh Mục Friedrich Leinung, Cha Sở nhà thờ. Ngày thành phố bị dội bom, Cha Leinung lên 10 tuổi. Cha Leinung liền đọc bức thư tạ tội của ông Hamley trên tòa giảng, trong bốn Thánh Lễ Chúa Nhật liên tiếp. Và Cha nói với giáo dân:
– Nếu anh chị em sẵn sàng tha thứ cho ông cựu trung úy như chính ông xin, thì sau Thánh Lễ, mời anh chị em ký tên vào lá thư tôi đặt ở cuối nhà thờ.
Đã có hơn 500 người ký tên vào lá thư. Cha Sở có thêm sáng kiến đặt làm một cái bánh đặc biệt và gửi cho ông Hamley. Kèm với bánh ngọt là lá thư của Cha Sở. Cha viết:
– Là cộng đoàn tín hữu Công Giáo, chúng tôi nghĩ mình có thể nói thay cho người khác. Do đó, chúng tôi thật cảm phục vì thấy ông can đảm tự nhận tác giả cuộc oanh tạc. Chúng tôi gửi biếu ông chiếc bánh, như dấu chứng hòa bình và đoàn kết, khi đối diện với quá khứ khủng khiếp thương đau. Tôi vui mừng đón tiếp ông, nếu ông có dịp đến thăm chúng tôi.
Năm sau, ông Ray Hamley quyết định đến viếng thành phố Kleve.
Chúa Nhật 10-8-1986, nhà thờ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội ở Kleve đông nghẹt người. Nhiều tín hữu không cầm được nước mắt khi ông Ray Hamley tiến lên máy vi âm và đọc lời tạ tội với Chúa:
– Lạy Chúa, cách đây mấy chục năm, con đã làm cho nhân dân thành phố này phải chịu nhiều khốn khổ. Con tạ ơn Chúa đã dẫn đưa con đến chính nơi này, nơi mà giờ đây con tiếp nhận tình nhân ái và huynh đệ, và nhất là, tìm lại niềm an bình cho tâm lòng!
Sau lần viếng thăm đầu tiên ấy, ông Ray Hamley còn trở lại thành phố Kleve nhiều lần nữa, và đã tạo mối dây thân ái, thiết lập việc kết nghĩa huynh đệ giữa nhân dân hai thành phố Kleve của Tây Đức và Whitby của Anh quốc.
Đầu năm 1993, tổng thống Đức – ông Richard von Weizsacker – viết cho ông Ray Hamley:
– Ai trong chúng ta từng chịu cảnh chiến tranh đều biết rằng, thật may mắn biết bao, khi kẻ thù trước kia nay lại trở thành bạn hữu!
… ”Anh em đã nghe Luật dạy rằng: “Hãy yêu đồng loại và hãy ghét kẻ thù”. Còn Thầy, Thầy bảo anh em: Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên Trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính. Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh em nào có công chi? Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao? Nếu anh em chỉ chào hỏi anh em mình thôi, thì anh em có làm gì lạ thường đâu? Ngay cả người ngoại cũng chẳng làm như thế sao? Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên Trời là Đấng hoàn thiện” (Mátthêu 5,43-48).